Co to jest andrologia i czym się zajmuje.

Andrologia to dziedzina medycyny zajmująca się szeroko pojętym męskim układem płciowym. Dotyczy to jego prawidłowego rozwoju, budowy i funkcjonowania, ale także zaburzeń czynnościowych, anatomicznych jak i nowotworów. Właśnie ze względu na funkcje jakie spełnia męski układ płciowy możemy wyróżnić kilka działów andrologii:

1. 1. Funkcja seksualna – czyli wszelkiego rodzaju schorzenia powodujące zaburzenia seksualne, np. zaburzenia erekcji, ejakulacji, orgazmu, skrzywienia prącia, rak prącia itp.
   2. Funkcja rozrodcza – czyli wszelkiego rodzaju schorzenia powodujące obniżenie płodności (subpłodność) lub bezpłodność, np. żylaki powrózka nasiennego, obniżenie jakości nasienia, brak plemników (azoospermia), schorzenia jąder wpływające na ilość i jakość nasienia, wazektomia, rak jądra, itp.
   3. Funkcja endokrynologiczna – czyli wszelkiego rodzaju schorzenia związane z zaburzeniem produkcji hormonalnej przez jądra, głównie dotyczące testosteronu, np. hipogonadyzm pierwotny i wtórny, andropauza, zespół niewrażliwości na androgeny, przyjmowanie sterydów w celach rozbudowy tkanki mięśniowej, ale także guzy przysadki, hiperprolaktynemia czy też ginekomastia (powiększenie gruczołów piersiowych u mężczyzn), itp.
   4. Zmiana płci – dotyczy szeregu procesów (psychologicznych, anatomicznych, hormonalnych i prawnych) mających na celu zmianę płci zarówno mężczyzny na kobietę (M->K) jak i kobiety na mężczyznę (K->M). Andrologia obejmuje w tym przypadku zarówno usunięcie męskich narządów płciowych z wytworzeniem żeńskich narządów płciowych, jak i w drugą stronę: usunięciem żeńskich narządów płciowych i wytworzeniem męskich (falloplastyka) oraz stymulację androgenową.

Ze względu na swój charakter andrologia jest dziedziną medycyny przenikającą się wielokrotnie z innymi dziedzinami. Najczęściej są to urologia, ginekologia, endokrynologia, chirurgia plastyczna, psychiatria, psychologia, seksuologia, ale także wiele innych, np. kardiologia, choroby wewnętrzne, chirurgia czy geriatria. Zarówno w zagranicznym świecie medycznym, jak i w polskim systemie kształcenia medycznego andrologia najczęściej jest zawarta w urologii, gdyż przyjęło się, że urolog to lekarz zajmujący się układem moczowym (kobiet i mężczyzn) i męskim układem płciowym. Stało się tak zapewne ze względu na bliskość i nierozerwalną współzależność anatomiczną i funkcjonalną obu układów. Jednakże wielodyscyplinarność andrologii przejawia się tym, że nie tylko urolodzy zajmują się andrologią. Jednoczasowe występowanie zaburzeń seksualnych, rozrodczych i endokrynologicznych wymaga zaangażowania wielu specjalistów w proces diagnostyczno-leczniczy chorego, który zgłosił się do lekarza z powodu np. „tylko” zaburzeń erekcji.

Dlatego andrologią będą zajmować się zarówno chirurdzy przeprowadzający operacje, specjaliści dziedzin niezabiegowych, leczący farmakologicznie czy też specjaliści od duszy i umysłu, zajmujący się jakże delikatną i subtelną sferą życia intymnego.

Autor:
Dr n. med. Piotr Paweł Świniarski
Specjalista urolog, androlog, seksuolog